ในยุคที่ข้าวของราคาแพงประชาชนนั้นต่างมีการปรับเปลี่ยนแบบแผนกลยุทธ์ต่าง ๆ เพื่อนำมาใช้ในอาชีพของตนเอง เฉกเช่นเดียวกับ การเลี้ยงไก่ไข่ บนบ่อปลา ที่มีแนวคิดใหม่นำมาผสมผสานให้เกิดการเลี้ยงสัตว์ในพื้นที่ของตนเองให้เกิดประโยชน์ให้ได้มากที่สุด นอกจากนี้การเลี้ยงไก่บนบ่อปลายังสามารถเพิ่มมูลค่าได้เป็นอย่างดี และยังสามารถช่วยในเรื่องของการประหยัดพื้นที่ และทรัพยากรที่ต้องนำมาใช้ในการเลี้ยงสัตว์ ถือว่าเป็นแนวคิดที่แปลกใหม่และสิ่งนี้เราจึงอยากมาส่งต่อเกร็ดความรู้เล็ก ๆ เกี่ยวกับ การเลี้ยงไก่ไข่ บนบ่อปลา

การเลือกพันธ์ไก่ไข่และพันธุ์ปลา

สำหรับมือใหม่การเลือกสายพันธุ์ไก่ไข่นั้น แนะนำให้เลือกเป็นสายพันธุ์แท้ อย่างเช่น พันธุ์โร๊ดไอแลนด์บาร์พลีมัทร็อค โดยการเลือกซื้อจะต้องหาข้อมูลให้ได้อย่างมากที่สุด และจะต้องเป็นแหล่งซื้อขายที่น่าเชื่อถือ เพื่อให้เราได้ไก่ตัวที่ดีที่สุดที่จะนำมาเลี้ยงในฟาร์ม และสามารถมีผลผลิตที่ดีออกสู่ตลาดได้ ซึ่งลักษณะการคัดเลือกไก่ไข่นั้นจะต้องเป็นพันธุ์ดีให้ไข่ฟองโต ไข่ดก สีเปลือกตรงตามความต้องการของตลาด หรือจะใช้พันธุ์ไก่ไข่ที่ผลิตเพื่อการค้า มีจำหน่ายทั่วไปตามท้องตลาด และ สำหรับพันธุ์ปลาที่ใช้เลี้ยงนั้นควรจะเป็นปลากินพืช ได้แก่ ปลานิล หรือ ปลานิลร่วมกับ ปลาสวาย ก็ได้ และไม่ควรเลี้ยงพวกปลากินเนื้อ รวมอยู่ด้วย

โรงเรือนและอุปกรณ์สำหรับการเลี้ยง

ในการเลี้ยงไก่ไข่บนบ่อปลานั้นจะต้องมีโรงเรือนขนาดที่พอดีกัน ไม่เล็กมากจนเกินไป หรือใหญ่มากจนเกินไป เพื่อให้สัตว์มีอากาศและพื้นที่ได้อย่างสบาย สำหรับโรงเรือนสำหรับขนาด 20-100 ตารางเมตร สามารถรองรับไก่ไข่ได้ประมาณ 200-300 ตัว บนบ่อปลาขนาด พื้นที่ 1 ไร่ซึ่งจะเลี้ยงปลานิลได้ประมาณ 3,000-4,000 ตัว โดยโรงเรือนไก่ไข่นั้นต้องสามารถป้องกันแสงแดด ลมโกรก และฝนได้เป็นอย่างดี เพื่อไม่ให้ไก่ไข่ที่เลี้ยงเกิดการเจ็บไข้ได้ป่วย ในส่วนของพื้นเล้าควรสูงจากระดับน้ำ 1-1.5 เมตร และมีช่องให้มูลไก่หล่นลงในบ่อปลาได้อย่างพอดี ภายใน โรงเรือนต้องมีอุปกรณ์ให้น้ำและให้อาหารอย่างเพียงพอต่อความต้องการของสัตว์ ในกรณีที่เลี้ยงแบบกรงตับจะต้องมีกรงตับสำหรับเลี้ยงไก่ไข่

การนำไก่เข้าโรงเรือน

การนำไก่เข้าโรงเรือนนั้นจะไม่นำเข้าพร้อมกันเนื่องจากจะเกิดความวุ่นวาย และอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อไก่ได้ จึงแนะนำให้นำไก่เข้าโรงเรือนแบบหมุนเวียน หรือไล่รุ่นกัน เพื่อให้ไก่ไข่ทุกตัวสามารถออกไข่ได้อย่างมีคุณภาพ สม่ำเสมอ ตรงตามความต้องการของตลาดในธุรกิจซื้อขายไข่ไก่ การหมุนเวียนไก่ไข่เข้าโรงเรือนนั้นนอกจากจะช่วยไม่ให้เกิดความวุ่นวายแล้ว ยังมีช่วงเวลาที่เราสามารถทำความสะอาดโรงเรือนได้ง่าย รวมถึงสามารถมีเวลาตรวจเช็คอุปกรณ์ว่ามีสิ่งใดเสียหายได้หรือไม่อีกด้วย

การเลี้ยงดู

ในเรื่องของการเลี้ยงดูจะต้องมีการจัดการที่ดีซึ่งอย่างแรกจะต้องทำการจัดเตรียมบ่อปลาและน้ำในการเลี้ยงให้มีสีเขียวซะก่อน หลังจากนั้นจึงปล่อยปลากินพืชลงบ่อ เช่น ปลานิล  และสามารถนำไก่เข้าโรงเรือนได้ โดยไก่นั้นจะต้องเป็นไก่สาวอายุ  18-20 สัปดาห์ มาเลี้ยงไวในคอกบนบ่อปลา

การให้อาหาร

การให้อาหารไก่ไข่นั้นจะใช้อาหารสำเร็จรูปที่มีจำหน่ายทั่วไป อย่างอาหารสัตว์ของเบทาโกรที่มีหลากหลายสูตรให้เลือกสรรค์ หรืออาจลดต้นทุนด้วยการผสมอาหารใช้เองจากวัตถุดิบที่มีในท้องถิ่น อาทิเช่น ข้าวโพด และรำข้าวที่นำมาเป็นสัดส่วนในการให้อาหารให้พอเหมาะ และในส่วนผสมของอาหารนั้นจะต้องมีคุณค่าทางโภชนาการมากพอตามที่ไก่ต้องการ โดยจะต้องให้อาหารอย่างเพียงพอและ สม่ำเสมอ และต้องมีน้ำสะอาดให้กินตลอดเวลา เพราะเป็นการเลี้ยงระบบเปิด จะทำให้อากาศร้อนกว่าปกติ

ในส่วนของอาหารปลานั้นโดยหลัก ๆ แล้วจะมีการผสมผสานอาหารปลาและอาศัยมูลไก่ รวมถึงเศษอาหารที่ตกหล่นลงในบ่อรวมทั้งอาหารตามธรรมชาติในบ่อ เช่น แพลงก์ตอน ตะไคร่น้ำ และแมลงต่างๆ ในระยะที่ปลายังเล็กอยู่อาจต้องมี โดยจะมีการเสริมอาหารข้นบ้าง เพื่อช่วยให้ลูกปลาแข็งแรง

การป้องกันโรค

การป้องกันโรคให้สัตว์เลี้ยงก็เป็นสิ่งสำคัญที่เราจะต้องตระหนักถึงเป็นอย่างมาก เพื่อให้สัตว์ออกผลผลิตที่ดีมีคุณภาพสู้ท้องตลาด และต้องทำให้ลูกค้ามั่นใจได้ฟาร์มของเรานั้นปลอดภัยมีการป้องกันโรคและได้รับวัคซีนเป็นที่เรียบร้อย โดยจะมีการจัดตารางการให้วัคซีนไม่ว่าจะเป็นประจำเดือน หรือประจำปีก็ย่อมได้ อีกเรื่องหนึ่งคือจะต้องทำการฆ่าเชื้อโรคเล้าไก่อย่างสม่ำเสมอ เพื่อเน้นย้ำการปลอดเชื้อของไก่ทุกตัวในเล้า

ทางด้านผลผลิตที่ได้ออกมาอย่างไข่ไก่นั้น ก่อนนำส่งถึงมอลูกค้าทางฟาร์มจะต้องนำไขไก่ไปล้างน้ำยา เพื่อฆ่าเชื้อให้ลูกค้าสามารถมั่นวใจได้ว่าไข่ไก่ของฟาร์มปลอดภัย

การเลี้ยงไก่ไข่บนบ่อปล่าเป็นสิ่งที่สามารถทำได้ง่าย และไม่จำเป็นต้องมีพื้นที่มากมาย แต่จะต้องมีการจัดการเลี้ยงดูที่ มีความเอาใจใส่ในเรื่องของโรงเรือนที่อยู่ของไก่ไข่ และบ่อปลา เรื่องของอาหารที่จะต้องมีคุณค่าทางโภชนาการอย่างมาก เพื่อส่งผลไก่ไข่มีสุขภาพที่ดีรวมถึงปลาในบ่อที่อาศัยมูลไก่ อีกทั้งเรื่องของการป้องกันโรคที่จะต้องมีการคำนึงถึงความปลอดภัยของคนเลี้ยงและสัตว์ทั้งหมดในฟาร์มที่จะต้องจัดการว่าแผนให้มีการฆ่าเชื้อ และฉีดวัคซีนอยู่ตลอด ดังนั้นการจะเลี้ยงไก่ไข่ บนบ่อปลานั้นไม่ใช่เรื่องยาก เพียงแค่คุณจะต้องทำการศึกษาข้อมูลให้ได้มากที่สุดและนำมาประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์